Een wandeling door de geschiedenis: de verleidelijke ruïnes van Aphrodisias in Turkije
Turkije staat bekend om zijn rijke geschiedenis en talrijke archeologische vindplaatsen. Onder de vele wonderen is de oude stad Aphrodisias een uniek bewijs van de Hellenistische en Romeinse tijd. Vernoemd naar Aphrodite, de godin van de liefde, is Aphrodisias een schatkamer van historische edelstenen die wachten om ontdekt te worden. De oorsprong van de stad gaat terug tot prehistorische nederzettingen rond 5000 v.Chr. Aphrodisias, een klein dorp in de 6e eeuw voor Christus, begon te transformeren met de oprichting van de eerste Aphrodite-tempel in deze periode. Pas in de 2e eeuw v.Chr. werd er een volgens een rooster geplande stad gebouwd, waar naar schatting 15.000 mensen woonden.
De hoogtepunten van de stad
Aphrodisias valt op als een opmerkelijke illustratie van het stedelijke landschap van een Grieks-Romeinse stad in het binnenland van Klein-Azië. Onder de indrukwekkende reeks marmeren constructies vertonen verschillende onderscheidende kwaliteiten in hun architectonisch ontwerp. Het Sebasteion, een ingewikkeld religieus complex gewijd aan de verering van Augustus en de Julio-Claudiaanse keizers, is een voorbeeld van een unieke samensmelting van artistieke tradities uit de Hellenistische, Romeinse en lokale Afrodisiaanse culturen.
Aphrodisias is een stad die het architecturale meesterschap van de Romeinse tijd echt tentoonstelt. Het stadion van de stad is een wonder van eeuwenoude techniek en behoort tot de best bewaarde Romeinse stadions ter wereld. Dit enorme bouwwerk, dat plaats bood aan wel 30.000 toeschouwers, was de locatie voor spannende wagenrennen en atletiekwedstrijden. Als je door de rijen stenen stoelen loopt, hoor je bijna de echo’s van juichende menigten en voel je de adrenaline van eeuwenoude spelen.
Net zo indrukwekkend is het stadstheater, een structuur die werkelijk getuigt van het bruisende culturele leven van Aphrodisias. Met een capaciteit voor 8.000 toeschouwers toont het theater ingewikkelde reliëfs en goed bewaarde toneelgebouwen. De ‘Archiefmuur’ van het theater herbergt een zorgvuldig onderhouden assortiment officiële keizerlijke archieven waarin de status van de stad tijdens de heerschappij van het rijk wordt beschreven. In het Theater vind je ook een vroeg exemplaar van een toneelstructuur versierd met een aediculatiegevel. Het halfronde orkest, de skene met zijn majestueuze gevel en het gelaagde zitgedeelte dragen allemaal bij aan de grandeur van dit bouwwerk. Zittend op de publieksstoelen kun je je gemakkelijk de theatervoorstellingen, muziekconcerten en openbare bijeenkomsten voorstellen die hier ooit plaatsvonden.
De transformatie van de Tempel van Aphrodite in een kathedraal rond het jaar 500 is ongeëvenaard qua technisch vernuft en diepgaande impact. Bovendien is de Tetrapylon, die dient als de prominente toegangspoort tot het buitenste heiligdom van Aphrodite, zorgvuldig bewaard gebleven, waardoor de ingewikkelde en prachtig gebeeldhouwde architectonische versieringen zichtbaar zijn.
De Aphrodite van Aphrodisias
De cultus van Aphrodite had een grote betekenis in Aphrodisias. Het heiligdom in Aphrodisias bevatte een opvallend cultusbeeld van Aphrodite, dat diende als een bepalend symbool voor de stad. Deze voorstelling van Aphrodite in Aphrodisias vermengde elementen van een plaatselijke Anatolische, archaïsche vruchtbaarheidsgodin met die van de Helleense Aphrodite, de godin die geassocieerd wordt met liefde en schoonheid. Dit iconische beeld breidde zijn invloed uit over Anatolië, het hele Middellandse Zeegebied en reikte tot aan de stad Rome en de Levant. De bekendheid van Aphrodite in Aphrodisias bleef lang na de officiële adoptie van het christendom bestaan, waarbij de tempel pas rond 500 na Christus overging in een kerk.
Excellentie beeldhouwen
De nabijheid van marmergroeven tot de stad speelde een cruciale rol bij het vestigen van Aphrodisias als een uitzonderlijk centrum voor de productie van hoogwaardige marmeren sculpturen. Beeldhouwers afkomstig uit Aphrodisias verwierven wijdverspreide bekendheid in het hele Romeinse rijk. Ze verwierven bekendheid met hun meesterlijke portretsculpturen en beelden in hellenistische stijl, vaak met afbeeldingen van goden en Dionysische figuren. Tijdens de late oudheid, van de 4e tot de 6e eeuw na Christus, was er veel vraag naar Afrodisiaanse beeldhouwers voor het vervaardigen van marmeren portretbustes en beelden van keizers, gouverneurs en filosofen in prominente imperiale centra zoals Sardis, Stratonikeia, Laodikeia, Constantinopel, en Rome. Gedurende deze tijd werden ze beschouwd als de belangrijkste marmeren beeldhouwers van hun tijd. Het gebruik van innovatieve technieken, de uitzonderlijke kwaliteit van het lokale artistieke ontwerp en de productie van verfijnde portretsculpturen versterkten de unieke positie van Aphrodisias binnen de Romeinse wereld.
Aphrodisias Museum: een kijkje in het oude kunstenaarschap
Het Aphrodisias Museum, een van de meest bijzondere musea van West-Anatolië, toont artefacten die zijn ontdekt tijdens lokale opgravingen. Het museum biedt een opmerkelijk inzicht in de beeldhouwschool en artistieke bekwaamheid van de oude stad.
Bij binnenkomst wordt u begroet door tondo-bustes van beroemde oude filosofen en staatslieden. Het museum ontvouwt zich vervolgens in verschillende zalen, die elk verschillende schatten tentoonstellen. Hiertoe behoren keizerlijke en portretbeelden, een unieke sarcofaag die de seizoenen uitbeeldt, en reliëfs uit het graf van de tweede stichter van de stad, Zoilos.
Verdere verkenning onthult de Melpomene-zaal, met beelden van staatslieden, Melpomene – de muze van de tragedie, en Apollo. De Odeon-zaal presenteert standbeelden van een bokser en zittende kunstenaars naast een verhelderende tentoonstelling van onvoltooide sculpturen, die een zeldzame kijk bieden op de stadia en technieken van het maken van oude sculpturen.
Het cultusbeeld van Aphrodite, de belangrijkste godheid van de stad, is een must om te zien. Om haar heen staan beelden die belangrijke figuren vertegenwoordigen, waaronder de hogepriester van de Tempel van Aphrodite en zijn vrouw, priesters uit de tijd van keizer Constantijn, en Demos, die de bevolking van de stad vertegenwoordigt.
Wandelen door de geschiedenis
Een bezoek aan Aphrodisias is inderdaad een wandeling door de geschiedenis. Terwijl je door de ruïnes van de stad dwaalt, komt de antieke wereld tot leven. U kunt zich de drukte van de agora van de stad voorstellen, de eerbied van de pelgrims bij de Tempel van Aphrodite en de opwinding van de toeschouwers in het stadion en het theater. De ruïnes van de stad, elke steen doordrenkt met verhalen uit het verleden, verbinden je met de goden, godinnen en gewone burgers die deze plek ooit bewoonden. Het ontdekken van de raadselachtige ruïnes van Aphrodisias biedt een unieke reis naar het rijke historische tapijt van Turkije. Elke steen, elk beeld en elke structuur vertelt een verhaal dat wacht om gehoord te worden door nieuwsgierige ontdekkingsreizigers.
